Rury PEX są właściwie wszędzie. Niemalże każdy rodzaj instalacji wodociągowej z nich korzysta. Mowa o przestrzeni publicznej, wielkich przedsiębiorstwach, jak i domach jednorodzinnych oraz ciasnych mieszkaniach w bloku. Ale jak to wygląda w szczegółach? Lepszy jest system łączenia zaciskany czy skręcany? W niniejszym artykule spróbujemy rzucić nieco światła na ten temat.
Instalacje PEX ogólnie
Wpierw warto lepiej przyjrzeć się samej technologii. Otóż PEX to jedna z możliwości budowy rurociągu, który korzysta z tworzywa sztucznego. Owe tworzywo w tym wypadku to polietylen sieciowany o podwyższonej odporności. Jest w stanie pracować bez przerwy w trybie przepływu wody o temperaturze max 95 st. Celsjusza. Do tego instalacja wodna pex ma dobry wskaźnik, jeśli chodzi o wytrzymałość na niskie temperatury (do -25 st.). Nadaje się więc do stosowania w całorocznych instalacjach wodnych na zewnątrz budynku lub bezpośrednio w gruncie. Rurki, oczywiście, występują także z otulinami termoizolacyjnymi, przez co jeszcze bardziej można usprawnić ich właściwości cieplne.
Ponadto polietylen typu PEX pozwala na wyginanie, podobnie jak konkurencyjne tworzywa (PE i PPR). Ta elastyczność ma duże zastosowanie praktyczne, z czym nie mogą równać się rury metalowe. Rura PEX nie wytwarza też jonów metali ciężkich i innych temu podobnych substancji, jest więc rozwiązaniem nietoksycznym, w związku z czym zaleca się je do transmisji wody pitnej. Podobnie można powiedzieć o kamieniu, który nie odkłada się wewnątrz rury, przez co nie zmienia się ani smak, ani barwa wody. Sam proces montażu natomiast jest w tym przypadku prosty i szybki, ponieważ nowoczesne tworzywa sztuczne są bardzo lekkie w transporcie i stosunkowo tańsze. Należy jednak wziąć pod uwagę to, że odporność na uszkodzenia mechaniczne jest mniejsza niż w przypadku rur metalowych, zwłaszcza jeśli te powstały ze stali nierdzewnej.
Niemniej rurki pex pozostają znakomitym wyborem dla dowolnej instalacji wodnej. Plusy zdają się przeważać nad minusami, a rozwój technologii produkcji powinien jeszcze bardziej umocnić pozycję tego materiału na rynku.
PEX w systemie centralnego ogrzewania
W związku z powyższym nie powinien dziwić fakt, że z rurek PEX korzysta się przy układach ciepłej wody użytkowej oraz tej o charakterze grzewczym. Niska cena elementów wykonanych z tego tworzywa w połączeniu z jego właściwościami oznacza stabilny i funkcjonalny rurociąg, który sprawdzi się przez co najmniej kilka dekad. Lekkość natomiast oznacza, że tego typu instalacja nadaje się wręcz idealnie do ogrzewania podłogowego. Zwłaszcza na piętrach czy poddaszu, gdzie obciążenie stropu oraz ścian nośnych powinno być zredukowane. Rurki metalowe mogą okazać się zbyt ciężkie do takich zadań. Warto też wspomnieć, że instalacje PEX są znakomitym rozwiązaniem do współpracy ze wszystkimi systemami pozyskiwania energii. Panele słoneczne czy pompa wodna gruntowa – nie ma większego znaczenia. Rurki z PEX-u spełnią swoje zadanie w 100%.
Rury zaciskane i skręcane
No cóż, instalacja wodna pex nie nadaje się do scalania metodą klejenia lub zgrzewania. Istnieje więc tutaj pewien dylemat sposobu łączenia rur. Wybór nie jest wszakże oczywisty i w błędzie będzie ten, kto uzna, że to jest temat z rodzaju „wszystko jedno”. Weźmy chociażby wysokie ciśnienie przepływu cieczy. W ogrzewaniu podłogowym operują zupełnie inne siły niż w przypadku systemu dostarczania wody użytkowej. Dlatego trzeba dobrze przemyśleć, czy zdecydować się na łączenie zaciskiem, czy poprzez skręcanie.
Ogólnie rzecz biorąc, system zaciskowy jest mniej uniwersalny i powinni z niego skorzystać wyłącznie fachowcy, którzy posiadają odpowiednią wiedzę oraz sprzęt hydrauliczny. Chodzi o to, że kształtki PEX zaciskowe wymagają kalibracji narzędzi oraz dużej precyzji. Niemniej taka praca przynosi bardzo wymierne efekty, jeśli chcemy mieć absolutnie niezawodną szczelność połączenia. Dlatego warto zainteresować się zaciskiem w przypadku, gdy ma się do czynienia z instalacją ukrytą na stałe w ścianie na przykład.
Złączki PEX skręcane tymczasem pozwolą na wielokrotne łączenie elementów rurociągu i to bez potrzeby korzystania ze specjalistycznych narzędzi. Szczelność tego rozwiązania jest również bardzo wysoka, głównie dzięki zaciśnięciu nagwintowanego pierścienia wokół końca rury, aczkolwiek złączki pex zaciskowe sprawdzą się lepiej. W związku z tym, ze względu na łatwość przeprowadzenia operacji, system skręcany przyda się w sytuacji, gdy instalacja ma być łatwo dostępna. Wówczas ewentualna naprawa lub rozbudowa sieci będzie wiązać się z mniejszym wysiłkiem.
Podsumowanie
Rury PEX do grzejników oraz bieżącej wody użytkowej mogą być sprawą prostą, i skomplikowaną zarazem. Wiele zależy od złożoności układu hydraulicznego. Mimo to jednak zarówno złączki pex zaciskane, jak i skręcane mają swoje strategiczne miejsce w całej instalacji. Dobra decyzja w tym temacie zagwarantuje szczelność oraz niezawodność przez co najmniej kilka dekad. Poza tym rurki pex są wyjątkowo tanie, co tylko powiększa ich przewagę nad elementami z metalu.
